Het Mniszechpaleis
Geschiedenis van het Mniszechpaleis
De vroegste verwijzing dateert uit 1620, toen op de huidige locatie een houten herenhuis werd opgetrokken voor de opperschenker van koning Zygmunt Kazanowski. In 1692 verwierf Aleksander Lipski, voijode van Kalisz Feliks, het perceel en besloot naast de houten constructie een barok bakstenen paleis te bouwen. Dit bakstenen gebouw zal later het Mniszechpaleis worden.
Het paleis kreeg zijn naam toen het in 1714 eigendom werd van Józef Wandalin Mniszech, Grootmaarschalk van de Kroon. Een halve eeuw later, in 1788, onder zijn afstammeling Michał Jerzy Wandalin Mniszech, was het Mniszech-paleis de locatie van een historische gebeurtenis: vanuit de paleistuinen vertrok de allereerste vlucht in Polen met een heteluchtballon - een project van geleerde en schrijver Jan Potocki, later ook eigenaar van het paleis.
Aan het einde van de 18e eeuw werd het Mniszech-paleis beschadigd door een verwoestende brand en de familie Potocki verkocht het gebouw in 1805 aan de Pruisische officier Friedrich Wilhelm Mosqua en zijn echtgenote. Deze huurden architect Fryderyk Albert Lessel in om het gebouw te renoveren en de stijl van het gebouw aan te passen van barok naar neoclassicisme. Het is op dit moment dat de kenmerkende kolommen en voorgevel werden toegevoegd.
Tijdens de 19e en 20e eeuw had het Mniszech-paleis een opeenvolging van eigenaren en functies. Na de komst van de Napoleontische troepen in 1806 was het een ziekenhuis, daarna huisvestte het vanaf 1809 het mechanische poppentheater van Ingermran en vanaf 1821 een Frans theater. Van 1829 tot 1940 was het paleis in gebruik door de Vereniging van Kooplui, een vereniging van ondernemers, geneesheren, advocaten, handelaars en artiesten. In eigendom van de Orde van Malta werd het in 1940 opnieuw een ziekenhuis. In 1944 werd het paleis door de vertrekkende Duitse bezetters platgebrand tot er alleen nog ruïnes overbleven.
Voor de Tweede Wereldoorlog had het Koninkrijk België een ambassade in Aleje Ujazdowskie. Dit gebouw werd tijdens de oorlog verwoest en de Belgische staat was op zoek naar opties voor zijn nieuwe ambassade.
Het verhaal gaat dat de kunstminnende koningin Elisabeth van België, echtgenote van wijlen koning Albert I, tijdens één van haar bezoeken aan de Chopin pianowedstrijd in Warschau door de Poolse autoriteiten werd benaderd met de suggestie dat België het Mniszechpaleis zou heropbouwen. Polen had eerder al zijn waardering voor koning Albert I uitgesproken door in 1919 een ere-feest voor hem te organiseren -- in de grote zaal van het Mniszech paleis -- en door in 1934 een straat in Warschau naar hem te vernoemen. Koningin Elisabeth was geraakt en besprak het voorstel met de Belgische autoriteiten.
De suggestie werd aanvaard. In 1959 ondertekende Etienne Davignon namens de Belgische regering de cheque waarmee ons land de ruïnes verwierf om ze na wederopbouw te gebruiken als Ambassade. België besloot het paleis in zijn oude glorie te herstellen en de reconstructie te baseren op neoklassieke plannen uit de 19e eeuw. Na drie jaar opende in 1962 de nieuwe Ambassade van het Koninkrijk België haar deuren in het herbouwde Mniszech paleis.
Eerste schetsen van het paleis
Bernardo Bellotto, Mniszech Paleis in Warschau, 1779, olieverf op canvas, in de collectie van Koninklijk Kasteel in Warschau
Mniszech Paleis in 1919.
Mniszech Paleis vandaag
De residentie van de Belgische ambassade in Warschau - 50 jaar in het Mniszech Paleis
De Belgische ambassade in Warschau is sinds november 1968 gevestigd in het Mnischek Paleis. Ter gelegenheid van de 50ste verjaardag werd een tentoonstelling georganiseerd over de geschiedenis van dit uitzonderlijke gebouw.
Op 4 maart 2009 werd, ter gelegenheid van de viering van 90 jaar diplomatieke betrekkingen tussen Polen en Belgie, het boek "Pałac Mniszchòw w Warszawie – Ambasada Kròlestwa Belgii/The Mniszech Palace in Warsaw – Embassy of the Kingdom of Belgium" aan het publiek voorgesteld.
In deze publicatie wordt een omstandige geschiedenis gegeven van het gebouw dat de Belgische ambassade in Warschau huisvest.
Het werk van de bekende historicus Professor Marek Kwiatkowski omvat eveneens beeldmateriaal over het gebouw. Zowel historische als hedendaagse beelden van het Palac Mniszech werden erin opgenomen. Fotograaf Krzysztof Hejke schept een sfeervol beeld van de binnen- en buitenkant van het ambassadegebouw
Het boek werd uitgegeven door PIW (Panstwowy Instytut Wydawniczy).
